दीपावली की विशेष पूजा कैसे करे कब करे ।

 Deepavali Festival- 2022 

Worship of God Dhanvantari on Dhanteras on 22nd October, Saturday. 

1. हिन्दू धर्ममा धेरै देवी-देवताहरू छन्, तीमध्ये भगवान धन्वंतरी पनि एक हुन्। कार्तिक महिनाको कृष्ण पक्षको त्रयोदशी तिथिमा उनको पूजा गरिन्छ। यस तिथिलाई धनतेरस भनिन्छ। यस साल यो पर्व अक्टोबर २२, शनिबारको दिन परेको छ। 

2. भगवान धन्वंतरी को हुन्, उनको उत्पत्ति कसरी भयो भन्ने बारेमा जान्ने अतिनैमहत्त्व छ। 

शास्त्र अनुसार धन्वन्तरी भगवान विष्णुको अवतार हो। उनका चार हात छन् । माथिल्लो दुई पाखुरामा आयुर्वेद ग्रन्थ र अमृत कलश राखिएको छ भने तल्लो पाखुरामा एउटा शंख र अर्कोमा औषधी छ। देवता र दानवहरूले मिलेर समुद्र मन्थन गर्दा त्यहाँबाट कामधेनु, अप्सरा, ऐरावत हात्ती आदि धेरै रत्नहरू निस्किए। अन्तमा भगवान धन्वंतरी अमृत कलश लिएर प्रस्थान गर्नुहुन्छ। त्यसैले त अमृत कलश पक्कै पनि उनको प्रत्येक तस्विरमा चित्रण गरिएको छ। 

3. Worship Dhanvantari on Dhanteras: पुराणका अनुसार जुन दिन भगवान धन्वतारी अमृतको भाँडो लिएर समुद्रबाट प्रकट भए, त्यो दिन कार्तिक महिनाको कृष्ण पक्षको त्रयोदशी तिथि थियो। यसै कारणले धनतेरसमा भगवान धन्वंतरीको पूजा गर्ने विधि छ। उनीहरुको मनपर्ने धातु पीतल हो, त्यसैले धनतेरसमा काँसाका भाँडा किन्ने चलन छ। औषधिको स्वामी र स्वास्थ्यका देवता भएकाले चिकित्सा संस्थानमा उनको विशेष पूजा गरिन्छ। 

भगवान धन्वंतरी आयुर्वेदका स्वामी हुन्, यसर्थ भगवान धन्वंतरीलाई आयुर्वेदका पिता पनि भनिन्छ। ग्रन्थहरूका अनुसार, जीवनदान औषधि पत्ता लगाउने र यसको प्रयोगको बारेमा बताउनु भएको थियो। आयुर्वेदको वर्णन धन्वंतरी संहितामा मात्र पाइन्छ। काशीराज धन्वको तपस्याबाट प्रसन्न भई भगवानले छोराको रूपमा जन्म लिनुभयो र धन्वन्तरी नाम धारण गर्नुभयो। महर्षि विश्वामित्रका पुत्र सुश्रुतले उनीहरूबाट आयुर्वेदिक चिकित्साको शिक्षा लिएर आयुर्वेदको ‘सुश्रुत संहिता’ रचना गरेका थिए। 

धनतेरसको पूजा विधि यस प्रकार छ:

1.सबैभन्दा पहिला रातो रङको कपडा पोष्टमा बिछ्याउनुहोस्।

2. अब भगवान धन्वंतरी, माता महालक्ष्मी र भगवान कुबेरको मूर्ति वा तस्बिरमा गंगाजल छर्केर स्थापना गर्नुहोस्। 

3. भगवानको अगाडि देसी घिउको दियो, धूप र धूप बाल्नुहोस्। 

4. अब देवताहरूलाई रातो फूल चढाउनुहोस्। 

5. अब यस दिन जुनसुकै धातु वा भाँडाकुँडा वा गहना किन्नु भएको छ, त्यसलाई पोस्टमा राख्नुहोस्। 

6. लक्ष्मी स्तोत्र, लक्ष्मी चालिसा, लक्ष्मी यंत्र, कुबेर यंत्र र कुबेर स्तोत्रको पाठ गर्नुहोस्।

7. धनतेरसको पूजा गर्दा लक्ष्मी माताको मन्त्र जप गर्नुहोस् र मिठाई पनि चढाउनुहोस्। 

मंत्र: नमो भगवते महा सुदर्शनाया वासुदेवाय धन्वन्तरये, अमृत कलश हस्ताय सर्व भय विनाशाय, सर्व रोग निवारणाय, त्रैलोक्य पतये, त्रैलोक्य निधये

श्री महा विष्णु स्वरूप, श्री धन्वंतरि  स्वरुप

श्री श्री श्री औषध चक्र नारायणाय स्वाहा।। 

देवता कुबेरको मंत्र: ऊँ यक्षाय कुबेराय वैश्रवणाय धनधान्याधिपतये धनधान्यसमृद्धिं में देहि दापय।। 

महालक्ष्मीको मंत्र: ॐ श्रीं ह्रीं श्रीं कमले कमलालये प्रसीद प्रसीद, ॐ श्रीं ह्रीं श्रीं महालक्ष्मयै नम:॥ 

धनतेरस पूजा मुहूर्त: 22 अक्टूबर बेलुका 07 PM to 8: 16 PM 

प्रदोष काल - 05:45 PM to  08:17 PM.

वृषभ काल - 07:01 PM to 08:56 PM. 

धर्मको जयहोस। तपाई हाम्रो जीवनम भगवान धन्वन्तरये, कुबेर र माता महालक्ष्मीको आशिर्बाद सदैव रहिरहोस। Dr. R.B.Biswakarma.